درمان بیماری «ویتیلیگو»

محققان پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي به تكنيك درمان بيماري «ويتيليگو» (لك و پيس) با پيوند اتولوگ(خودي) سلول‌هاي «ملانوسيت» دست يافتند.

دكتر حميد گورابي، رييس پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي با اعلام اين مطلب به خبرنگار پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) خاطرنشان كرد: اين روش درماني كه براي نخستين بار در دنيا ارائه شده و مبتني بر جايگزيني سلول‌هاي «ملانوسيت» در مراحل باليني بدون نياز به استفاده از اشعه ماوراي بنفش پس از تزريق سلول است با موفقيت روي تعدادي از مبتلايان به «ويتيليگو» آزمايش شده است و طبق بررسي‌هاي انجام شده، كاملا بي‌خطر بوده و خطر رد پيوند نيز در آن منتفي است.

وي با پيش‌بيني اين كه اين روش از اوايل تابستان سال آينده در خدمت درمان بيماران مبتلا به «ويتيليگو» قرار گيرد، خاطرنشان كرد: بيماري ويتيليگو (لك و پيس) كه با از دست دادن موضعي و پيش‌رونده سلول‌هاي رنگ‌دانه و ايجاد لكه‌هاي سفيدرنگ در پوست فرد مشخص مي‌شود، مي‌تواند به صورت موضعي و يا سيستميك بروز كند. اين بيماري با فراواني يك‌ تا دو دهم درصد، حدود پنج تا 100 ميليون نفر از جمعيت جهان را درگير كرده است.

رييس پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي تصريح كرد: وجود ضايعات با رنگ غيرطبيعي به خصوص در نواحي معرض ديد مي‌تواند مشكلات روحي و رواني جدي در فرد ايجاد كرده و در زندگي طبيعي و كار او اختلال ايجاد كند. همچنين هزينه نسبتا زيادي براي مداوا و در برخي موارد پوشاندن ضايعات مصرف مي‌شود.

دكتر گورابي خاطرنشان كرد: از آ‌ن‌جايي كه مشكل اصلي در اين بيماران ناكارآمدبودن سلول‌هاي ملانوسيت است، بنابراين جايگزيني اين سلول‌ها مي‌تواند درمان مناسبي براي برطرف‌كردن اين ضايعات باشد.

وي با اشاره به طرح تحقيقاتي پيوند اتولوگ (خودي) سلول‌هاي ملانوسيت در پژوهشكده رويان اظهار كرد: اين طرح با هدف جايگزيني اين سلول‌ها طراحي و در حال اجراست كه در اين مطالعه ابتدا سلول‌هاي ملانوسيت از بيوپسي‌هاي به دست آمده از نواحي سالم پوست با استفاده از جداسازي آنزيمي تحت شرايط كاملا استريل، جدا و براي درمان آن دسته از بيماران مبتلا به ويتيليگو كه پاسخ قابل قبولي براي درمان‌هاي متداوم نداده‌اند به صورت داخل اپيدرمي به خودشان تزريق مي‌شود.

رييس پژوهشكده رويان در گفت‌و‌گو با ايسنا افزود: مطالعه صورت‌گرفته براي اثربخشي روش در گروه بيماران مبتلا به نوع موضعي بيماري نشان مي‌دهد كه تزريق متوسط تعداد 450 هزار سلول در ناحيه‌اي به وسعت متوسط 5/3 سانتي‌متر مربع بعد از دو هفته باعث شروع پيگمانتاسيون و بعد از گذشته چهارهفته تكميل پيگمانتاسيون اوليه در كل سطح مي‌گردد.

دكتر گورابي در ادامه گفت: نتايج بارز باليني در بيماراني كه ضايعه موضعي داشتند باعث شد تا مطالعه ديگري براي بررسي استفاده از اين روش درماني در بيماران مبتلا به ضايعات سيستميك نيز طراحي و به اجرا درآيد كه نتايج اين مطالعه نيز نشان مي‌دهد تزريق متوسط 600 هزار سلول در مساحت متوسط 6 سانتي‌متر مربع مي‌تواند بعد از دو هفته موجب شروع پيگمانتاسيون گردد.

به گفته وي، محققان اميدوارند با توسعه روش‌هاي كشت و جداسازي براي سلول‌هاي ملانوسيت در آينده‌اي نزديك بتوانند با انجام يك بيوپسي كوچك مشكل ضايعات ويتيليگو را در اين بيماران براي هميشه درمان كنند.

دكتر گورابي در پايان تصريح كرد: در مطالعات مشابه در ساير كشورها معمولا به همراه تزريق سلول از اشعه ماوراي بنفش نيز استفاده مي‌شود كه مي‌تواند براي بيمار عوارض ناگواري همانند سرطان‌هاي پوستي را به همراه داشته باشد در حالي كه اين مطالعه كه براي اولين‌بار در سطح جهاني انجام مي‌شود، نيازي به استفاده از اشعه ماوراي بنفش پس از تزريق سلول ندارد.