سرماخوردگي : سرماخوردگي عفونتي است كه بوسيله 200 نوع ويروس مختلف از جمله آدنوويروس و رينوويروس در دستگاه تنفسي ايجاد شده و باعث ملتهب شدن لايههاي موكوس داخل بيني و حلق ميشود. علائم مهم آن معمولاً گرفتگي بيني و آب ريزش است كه ابتدا آبكي و سپس غليظتر شده و به رنگ سبز مايل به قهوه اي در ميآيد. عطسه ، اشك ريزش و خارش چشمها ، گلودرد، سرفه، سردرد از ديگر علائم آن هستند. تب خفيف نيز گاهي وجود دارد. طول مدت سرماخوردگي معمولاً 10-7 روز است. اگر بيشتر از 2 هفته طول بكشد ممكن است بعلت آلرژي باشد و يا عفونت ثانويه حادث شده باشد.
راههاي اصلي انتقال و ابتلا به ويروس از طريق بوسيدن و تماس دست به دست ميباشد. سرفه ميتواند تا حدي بيماري را منتقل كند ولي عطسه تا فاصله 4-3 متري در هوا، ويروس را انتقال ميدهد.
تغييرات فصلي با رطوبت نسبي، در انتشار ويروسها اثر ميگذارد زيرا بسياري از اين ويروسها در فصول سرد زمستان كه ميزان رطوبت پايين است بهتر و بيشتر زنده مي مانند.
راههاي مقابله با سرماخوردگي:
1. استراحت در بستر
2. نوشيدن مايعات فراوان
3. غرغره با آب نمك گرم براي رفع گلودرد ( نصف قاشق چايخوري نمك سديم در يك ليوان كوچك آب گرم).
يكي از روشهاي متداول كه در بهبودي سرماخوردگي مفيد واقع ميشوند اين است كه خانه را گرم نگه داريد (نه خيلي گرم) ولي رطوبت و گرمي مخصوصاً از طريق شوفاژ بسيار موثر خواهد بود و در صورت امكان، تهويه مطبوع وجود داشته باشد. ديگر اينكه دوش آب گرم بگيريد.
نوشيدن مقدار زيادي مايعات باعث كم شدن ترشحات مجراي بيني و گرفتگي آن ميشود. همچنين سوپ گرم و ساير نوشيدنيهاي گرم از جمله شير بعضي از علائم تنفسي را برطرف نموده و گلودرد را سبكتر ميكنند.
آنفلوانزا
ويروس آنفلوانزا يك RNA ويروس و از خانواده ارتوميكسوويروس بوده و به سر و تيپهاي A,B,C طبقهبندي شده است.
دو سروتيپ B, A بيماريهاي حاد تنفسي ايجاد ميكنند و به سرعت در ميان پرندگان، آبزيان و جمعيتهاي مستعد انساني به خصوص افراد مسن و كودكان انتشار مييابند.
علائم: بيماري آنفلوانزا شروعي اتفاقي و ناگهاني داشته، تمام گروههاي سني و كادر درماني – بهداشتي را در سراسر كره زمين مبتلا مينمايد. اين ويروس توسط قطرات آلوده تنفسي به راحتي از يك فرد به فرد ديگر منتقل ميشود. از علائم اين بيماري تب، لرز (تب بالا، سردي و لرز)، سردرد شديد، ضعف و بيحالي، گاهي آب ريزش بيني همراه گلودرد و حال عمومي بد ميباشد.
علائم معمولاً 4-1 روز بعد از مواجهه شخص با ويروس ظاهر ميشود و شديدتر از سرماخوردگي معمولي است. گاهي بيماران تهوع، استفراغ، بيحالي شديد (نيمه كما) نيز دارند. بعد از 5 روز تب و ديگر علائم معمولاً از بين ميروند ولي سرفه و ضعف ممكن است ادامه يابد.
بيماري دوره نقاهت طولاني داشته و ممكن است بيمار مبتلا به عفونتهايي نيز عفونت گوش، سينوس، ريه و … شود. نتايج بررسيها نشان ميدهد كه اپيدميهاي آنفلوانزا يك واقعيت و يك خطربالقوه ميباشد. زيرا ويروس آنفلوانزا داراي تنوع آنتي ژني فراوان بوده و به علت جهش در كدهاي ژني آنها هر ساله شاهد نوع جديدي از ويروس ميباشيم.
واكسن آنفلوانزا:
سازمان بهداشت جهاني براي بيماران با سيستم ايمني ضعيف (يا سركوب شده) و تمام گروههاي در معرض خطر شامل كودكان و افراد 65 سال به بالا، بالغين و اطفالي كه دچار بيماريهاي مزمن قلبي يا نارسايي ريوي هستند، كودكان و بالغيني كه تحت مراقبتهاي ويژه مانند ديابت، نارسايي كليه و بيماريهاي خوني ميباشند كودكان و بزرگسالاني كه در دراز مدت از آسپرين استفاده ميكنند، زنان باردار در سه ماهه دوم يا سوم كه بارداري آنها در فصل شيوع آنفلوانزا ميباشد، افراد داراي ويروس HIV (ايدز) و كليه كادرهاي درماني كه در بيمارستان يا مراكز نگهداري بيماران و سالمندان فعال ميباشند، واكسيناسيون سالانه آنفلوانزا را توصيه ميكند.
درمان آنفلوانزا
1. استراحت در بستر
2. نوشيدن مايعات زياد
3. داروهاي تب بر مثل استامينوفن يا ايبوبروفن
4. پوشيدن لباس گرم
5. داروهاي ضد ويروس
در صورت وجود عوارض ثانويه مثل عفونت گوش، سينوس، ريه و … بايد آنتي بيوتيكهاي مناسب با تجويز پزشك مصرف نمود.
تهيه و تنظيم: دكتر فاطمه صرافها
منبع خبر : مركز بهداشت و درمان دانشگاه تهران
