در مرحله دوم زایمان تولد صورت می گیرد. این مرحله پس از اتساع کامل گردن رحم صورت می گیرد و ممکن است تا زمان تولد نوزاد گاهی حدود یک ساعت زمان ببرد. شما لازم است فضایی تمیز و راحت برای آمادگی زایمان فراهم سازید.افراد حاضر در صحنه بهتر است به حداقل تعداد باشند ولی هر شخصی را که مادر ترجیح می دهد حضور داشته باشد، بیرون نکنید.بهتر است از کمک یک دوست و یا خویشاوند مونث نیز استفاده کنید. زایمان و تولد نوزاد قاعدتاً به طور طبیعی پیش خواهد رفت و وظیفه شما ایجاد راحتی و حفاظت از نوزاد متولد شده خواهد بود.
• پیشگیری از عفونت :
– توجه کامل به موازین بهداشتی در زمان آمادگی و در طی زایمان بسیار اهمیت دارد:
– هر شخصی که سرما خوردگی، گلو درد و یا سطوح زخمی در دستهایش دارد را دور از زائو قرار دهید.
– با یک ماسک صورتتان را بپوشانید می توانید این پوشش را از یک دستمال تمیز و یا یک بانداژ سه گوش تهیه کنید.
– کت و ژاکت خود را در آورید ،آستین های پیراهن تان را بالا بزنید و در صورت امکان از یک پیش بند پلاستیکی نیز استفاده کنید.
– دستهایتان و زیر ناخن هایتان را به خوبی و حداقل به مدت پنج دقیقه شستشو و تمیز کنید و در صورت در دسترس بودن از دستکش های استریل استفاده کنید.
– بعد از اتمام زایمان مجدداً دستهای خود را بشویید.
کارهایی که باید انجام دهید:
• اهداف درمانی:
– از راحتی زائو اطمینان یابید.
– از انتقال دو جانبه عفونت پیشگیری کنید.
– مراقبت های لازم از نوزاد را به عمل آورید.
• اقدامات:
1) سطح صحنه زایمان را با ورقه های پلاستیکی، روز نامه و حوله برای حفظ گرمای کافی و جذب خون و مایعات بپوشانید.زائو را در وضعیت راحتی قرار دهید و نواحی پشت و شانه های او را در وضعیتی راحت تثبیت کنید.ممکن است حالت نیمه نشسته با زانوان بالا قرار گرفته (خم شده )راحت ترین وضعیت باشد.
2) از در راه بودن آمبولانس و از در جریان قرار گرفتن کافی آنان اطمینان حاصل کنید و اطلاعاتی منجمله زمان پیش بینی شده برای زایمان، نیاز های درمانی و نام بیمارستان مربوطه را به آنان اطلاع دهید.
3) از خارج کردن لباسهایی که می توانند باعث ایجاد تداخل در امر زایمان شوند مطمئن شوید و در صورت تمایل زائو سطح بدنش را (با یک پوشش تمیز )بپوشانید.
تذکر:حتی اگر زائو احساس تشنگی می کند،اجازه آشامیدن چیزی را به او ندهید می توانید در اینگونه موارد لبهای او را مرطوب کنید.
4) پس از آن که قسمت اعظم سر بچه مشاهده گردید،به مادر توصیه کنید از زور زدن شدید خودداری کند و نفس های آرام و نسبتاً عمیق بکشد.
-اگر صورت بچه با غشاهایی پوشیده شده باشد آنها را پاک کنید تا نوزاد بتواند به راحتی نفس بکشد.
5) در این هنگام سر و شانه های نوزاد به زودی آشکار خواهند شد.اجازه دهید که نوزاد به طور طبیعی خارج گردد. این امر معمولاً تقریباً سریع رخ خواهد داد.
تذکر مهم: به هیچ وجه سعی نکنید سر نوزاد و یا شانه های او را بیرون بکشید.
– اگر بند ناف در اطراف گردن نوزاد پیچیده است ابتدا میزان شلی و یا سفت بودن این پیچش را باید بررسی کنید و بعد با مراقبت کافی آن را از روی سر نوزاد عبور دهید تا از خفه شدن نوزاد در اثر فشرده شدن گلو جلوگیری کنید.
6) با دستهایتان وضعیت نوزاد را در حین تولد حمایت کرده و او را از کانال زایمانی دور کنید.نوزادان تازه متولد شده لیز و لغزنده می باشند و باید در لمس و نگه داری آنها دقت لازم به عمل آید. می توانید او را به آرامی به مادرش داده و یا وی را روی شکم مادر قرار دهید.
تذکر مهم :به هیچ وجه بند ناف را نبرید و یا آن را بزور نکشید.
7) نوزاد باید پس از تولد شروع به گریه کردن کند. اگر این طور نبود بلافاصله باید با به کارگیری اصول و الفبای احیاء(ABC ) ويژه نوزادان عمل کنید.
تذکر مهم :از زدن ضربه به نوزاد اجتناب کنید.
8) نوزاد را با پتو و یا پوشش های تمیزي بپوشانید و او را به مادرش تحویل دهید.باید در این هنگام نوزاد را به نحوی قرار دهید که در حالت دراز کش به یک پهلو و به طوری که سرش به یک سمت و مقداری پایین تر از تنه باشد قرار گیرد چرا که در این وضعیت هر گونه مایع و مخاط می توانند به سهولت از طریق دهان یا بینی وی تخلیه شوند.
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي. انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
