با سرد شدن هوا، استفاده از وسايل گرمايشي غيراستاندارد، سهل‌انگاري مردم و بسته‌شدن لوله‌هاي بخاري و شومينه به‌دليل نداشتن كلاهك موارد مسمومیت با گاز مونواکسید کربن افزایش می یابد. اگرچه آمارها نشان مي‌دهد 35 درصد از مرگ و مير ناشي از گازگرفتگي به دليل استفاده از وسايل گازسوز غيراستاندارد است اما 65 درصد از اين آمارها گوياي آن است که بي‌توجهي ما به استفاده درست از وسايل گازسوز، مرگ ما و خانواده‌مان را رقم مي‌زند.از نشانه‌هاي مسمومیت با گاز مونواکسید کربن می توان به سردرد، سرگيجه، استفراغ، كاهش سطح هوشياري و نهايتا اغما و مرگ اشاره کرد. مکش نامناسب يا عدم مکش لوله‌هاي بخاري گازي يا نفتي، سوختن ناقص نفت بخاري، بد كار كردن شومينه گازي يا سوختن ناقص شومينه‌هايي که سوخت آنها چوب است، سوختن ناقص زغال (در منقل‌هايي که براي کرسي استفاده مي‌شود)، سوختن ناقص يا نامناسب آبگرمکن، ژنراتورهاي خانگي، در جا کار کردن خودرو در پارکينگ دربسته، از دلایل عمده مسمومیت با گاز مونواکسید کربن می باشد.
•اولين و مهم‌ترين اقدام براي نجات فردي که دچار مسموميت با مونوكسيد كربن و ساير انواع گازگرفتگي شده، رساندن اکسيژن (هواي تازه) به وی است. به همين دليل به محض مشاهده فردي که دچار گازگرفتگي شده، بايد پنجره‌ها را باز کنيد تا هواي تازه سريعا وارد اتاق شود و در صورت امکان، فرد گازگرفته را به پنجره نزديک کنید.
• منبع نشت گاز را شناسايي و قطع کنيد.
•با اورژانس تماس 115 بگيريد، دستمال مرطوبي را به آرامي در اتاق بچرخانيد تا گاز با سرعت بيشتري از اتاق خارج شود، تا رسيدن اورژانس115 هيچ خوراکي يا نوشيدني‌اي به فرد گاز گرفته ندهيد چون به دليل حالت تهوع احتمال خفگي بيشتر مي‌شود، به زنان باردار، کودکان و سالمندان زودتر از بقيه آسيب‌ديده‌ها کمک کنید.
آرزو دهقانی
کارشناس آموزش و پژوهش مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کشور
