پلی‌آرتریت ندوزا ( گرهی )( Polyarteritis nodosa ) یک واسکولیت سیستمیک هم در شریان‌های کوچک و هم در شریان‌های متوسط است.دیواره رگهای متعددی(“پلی” آرتریت) به شکل پراکنده در نقاط مختلف بدن درگیر میشوند. مناطق دچار التهاب در سرخرگ تضعیف شده وبه دلیل فشار جریان خون، بصورت حفره‌های کوچک بیرون زده ( آنوریسم) و در طول رگ شکل گره به خود میگیرند که نام “گرهی” از همینجا ناشی شده است.بیماری اغلب در دهه‌های پنجم و ششم زندگی و بیشتر در مردان دیده می‌شود
تظاهرات بالینی
تظاهرات بالینی PAN شامل علایم سیستمیکی مانند خستگی و خواب آلودگی (لتارژی)، ضعف، تب، کاهش وزن، درد مفاصل (آرترالژی) و پرفشاری خون است. به صورت موضعی ما تظاهرات پوستی، نفریت، منونوریت مولتی پلکس، ایسکمی مزانتر ( عروق روده باریک ) را داریم .پلی‌آرتریت ندوزا به ندرت ریه‌ها را درگیر می‌کند و ANCA مثبت ندارد.
شایعترین عضو درگیر کلیه است که ابتلاء آن میتواند تعیین کنندهٔ پیش آگهی بیماری نیز باشد.درگیری کلیه‌ها میتواند باعث ظاهر شدن خون و یا پروتئین در ادرار و بالا رفتن فشارخون گردد. تظاهرات پوستی PAN توده‌های قرمز دردناک و یا خطوط ارغوانی درروی پوست هستند . درگیری سرخرگهائی که تغذیه رسانی روده را بعهده دارند غالبا باعث درد شکم و اختلال در اجابت مزاج و جذب مواد غذائی میگردد.
تشخیص با کمک بیوپسی از پوست و کلیه است .
درمان
درمان با کورتیکواستروئید خوراکی ( مانند پردنیزون ) و داروهای تضعیف کننده ایمنی مانند سیکلوفسفاماید است .
منابع
- ويكي پديا
- واشنگتن، درمانهای طب داخلی ۲۰۰۷
