شایع ترین علت بروز گوش درد، مخصوصاً در اطفال عفونت گوش میانی می باشد. گوش درد اغلب همراه با سرماخوردگی، ورم لوزه ها و یا آنفلوانزا می باشد. گاهی ممکن است افزایش فشار ایجاد شده در ناحیه میانی گوش باعث پارگی پرده گوش گردد که اجازه تخلیه و خروج چرک و سایر مواد از مسیر گوش خارجی را داده و می تواند باعث تسکین موقتی درد گوش شود. موارد دیگری منجمله عفونتها، کورک ها ، دمل ها و یا گیر کردن یک جسم خارجی در مجرای گوش نیز می توانند باعث گوش درد شوند، گاهی نیز وجود یک آبسه دندانی و علل متفرقه ای که در نواحی اطراف می توانند حادث شوند هم می توانند عامل ایجاد گوش درد باشند. تمامی گونه های شایع درد گوش ممکن است با از دست رفتن نسبی و یا کامل قدرت شنوایی همراه گردند که اغلب گذرا و موقتی خواهند بود.
• اهداف درمانی:
– کاهش و يا رفع درد
– در صورت لزوم ، ارجاع به مراکز درمانی
• اقدامات:
الف) گوش دردهای ضرباندار (زق زق کننده):
– اگر کاهش شدید و واضح شنوایی، تب بالا و یا خروج ترشحات از مجرای گوش وجود دارند فوراً با یک پزشک تماس بگیرید.
1) بزرگسالان می توانند استامینوفن، بروفن و یا آسپیرین مصرف کنند. مصرف آسپیرین در کودکان جایز نمی باشد و می توان از مقدار تعیین شده استامینوفن و یا ایبوبروفن در مورد آنان استفاده کرد.
2) یک منبع گرم کننده (مثلاً یک بطری آب گرم پیچیده شده درون یک حوله) به بیمار بدهید تا در مقابل گوش دردناک خود قرار دهد. اگر دراز کشیدن باعث تشدید درد بیمار می شود به وی اجازه دهید بنشیند.
3) به بیمار توصیه کنید با پزشک خود ملاقات کند. اگر درباره وضعیت بیمار نگرانی خاصی دارید، مخصوصاً اگر بیمار کودک باشد، خودتان فوراً با یک پزشک تماس بگیرید.
ب) گوش درد در نتیجه تغییر در فشار هوا:
بسياري از افراد مستعد به بروز درد گوش در اثر مسافرت های هوایی می باشند. جویدن آدامس و مکیدن آب نبات ممکن است در اینگونه موارد مفید باشد. البته به یاد داشته باشید که هرگز نباید به کودکان خردسال آدامس و آب نبات های سفت و محکم بدهید چرا که ممکن است دچار انسداد راههای هوایی و بروز خفگی گردند. در صورت درد شدید گوش اطفال در این گونه موارد گریه و یا فریاد کشیدن كودك می تواند مفید باشد ، زيرا ممکن است باعث رفع اختلاف فشار (در دو طرف پرده گوش) گردد.
• شما در این گونه موارد چه می توانید بکنید؟
از بیمار بخواهید که با دهان کاملاً باز عمل بلع (یا قورت دادن آب دهان) را انجام دهد. اگر انجام این عمل با صدای پوپ مانند ، مشکل را رفع نكرد به او توصیه کنید که دهان خویش را ببندد، بینی خود را محکم مسدود کرده و از طریق بینی خود (با فشار) فوت کند. دمیدن (فوت کردن) هوا از طریق بینی فشار را در گوشها متعادل می کند. اگر این اقدامات کمکی به او نکردند به وی اطمینان خاطر بدهید که اینگونه دردها پس از متعادل شدن فشار هوا در گوش میانی برطرف خواهند شد. (مثلاً بعد از فرود هواپیما)
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي.
انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.