دارو هاي ضد احتقان بيني محصولاتي هستند كه مي توانند به كاهش گرفتگي بيني ناشي از سرماخوردگي يا آلرژي كمك كنند. اگر چه به تصور بسياري از مردم، چون اين دارو ها بدون نسخه هستند، خطر چنداني ندارند. اما در صورت عدم مصرف صحيح آنها عوارض متعددي بروز خواهد نمود.
محصولات ضد احتقان بيني در شكل هاي دارويي متفاوتي در دسترس هستند. برخي به صورت خوراكي (پزودوافدرين) و بعضي به صورت قطره هاي بيني مانند نفازولين و فنيل افرين در داروخانه ها موجودند.
در مصرف اين محصولات بايد موارد احتياط ، رعايت شود و قبل از مصرف آنها بايد از مفيد بودن آن براي شرايط فرد ،اطمينان حاصل شود. به عنوان مثال:
• افراد با سابقه بيماري قلبي نبايد آنها را مصرف كنند زيرا اين نوع دارو ها باعث افزايش فعاليت قلب مي شوند و ممكن است عملا موجب بروز مشكلات جدي قلبي در كساني كه سابقه آسيب هاي قلبي دارند، شوند.
• در بيماران مبتلا به فشار خون بالا نيز بايد مصرف اين دارو ها با احتياط باشد زيرا اين دارو ها موجب تنگي عروق شده و مي توانند منجر به افزايش فشار خون شوند كه اين عمل دقيقا بر عكس تمام دارو هايي است كه بيمار براي كنترل فشار خون مصرف مي كند.
• افراد مبتلا به بيماري تيروئيد نيز بهتر است از مصرف اين دارو ها اجتناب كنند زيرا بيماري تيروئيد موجب افزايش احتمال بروز برخي عوارض جانبي اين دارو ها مانند بيخوابي مي شود. همچنين اين دارو ها موجب تغيير قند خون شده و مصرف آن در افراد مبتلا به ديابت توصيه نمي شود.
• مطلب ديگر اين كه ، اين دارو ها مي توانند در آقايان مانع جريان يافتن ادرار شوند. لذا در افرادي كه به دليل مشكلات پروستات دچار مشكلات دفع ادرار هستند نبايد مصرف شود.
• در ضمن زنان باردار و شيرده نيز نبايد بدون مشورت با پزشك اين دارو ها را مصرف كنند زيرا ممكن است باعث بروز عوارض در جنين يا كودك شود.
آخرين مورد احتياط در مورد ضد احتقان هاي بيني مربوط به استفاده نامناسب از قطره هاي بيني (فنيل افرين و نفازولين) مي باشد. برخي بيماران ممكن است متوجه اين مطلب شوند كه بعد از چند روز استفاده مداوم از اين قطره ها دچار گرفتگي مداوم بيني مي شوند كه فقط با افزايش مقدار قطره دريافتي بهبود پيدا مي كند. در واقع اين مسئله نوعي وابستگي به قطره است كه عملا باعث ايجاد و بدتر كردن احتقان بيني مي شود.
در صورتي كه اين مسئله را تجربه كرديد، بايد بلافاصله مصرف قطره را قطع كنيد و به بافت بيني اجازه دهيد تا به حالت طبيعي و اوليه خود بازگردد. البته ممكن است 2-1 روز طول بكشد تا شما مجددا تنفس طبيعي از طريق بيني داشته باشيد. ولي لازم است در طول اين دوره 2-1 روزه از قطره بيني استفاده نكنيد زيرا دوباره دچار وابستگي به دارو خواهيد شد.
گردآوري :دكتر نسرين پرهيزكاري – داروساز
منبع:www.uspharmacist.com