زخم بندی باعث پوشاندن سطح زخم و در نتیجه پیشگیری از ورود عفونت به درون آن شده و کمک به لخته شدن خون می کند. هر چند ممکن است پوشش روی زخم به آن بچسبد، ولی فواید حاصله از زخم بندی بیشتر از آن است که به دلیل ناراحتی های حاصله در هنگام برداشتن آنها، از پانسمان خودداری کنیم. در صورت امکان از پوشش های استریل و بسته بندی شده استفاده کنید، و اگر هیچ نوع پوشش استریل در دسترس ندارید می توانید به صورت ابتکاری از پوشش های پاکیزه ای که پرز نداشته باشند، بهره بگیرید.
• قواعد و اسلوب بکارگیری پوشش ها:
– سطح لایه پوششی به کار رفته، همیشه باید در طرفین زخم گسترش کافی داشته و حاشیه آن را به خوبی در بر گیرد.
– پوشش را مستقیماً روی زخم قرار دهید و هرگز آن را از اطراف زخم بر روی آن نلغزانید.
– پوشش و یا پد خود را از ناحیه لبه های آن بگیرید.(سطحی که می خواهید آن را روی جراحت قرار دهید لمس نکنید.)
– در صورت افتادن و یا کنار رفتن پوشش، حتماً باید آن را تعویض نمایید.
– اگر خون از پوشش اولیه شما به بیرون نشت پیدا می کند، آن را بر ندارید بلکه باید پوشش دیگری بر روی سطح پوشش اولیه قرار دهید.
– اگر فقط یک عدد پوشش استریل در اختیارتان وجود دارد، برای پوشاندن سطح زخم ابتدا از پوشش استریل استفاده کرده و سپس از پارچه ها و یا پوشش های پاکیزه دیگر به عنوان پانسمان خارجی (لایه بیرونی) استفاده نمایید.
• پیشگیری از تبادل عفونت:
اصول ذکر شده در زیر را باید رعایت کنید تا از ورود عوامل بیماری زا به درون جراحات مصدوم و در نتیجه آن بروز عفونت در وی پیشگیری نمایید و در ضمن ایمنی خود را نیز حفظ کنید.
– در صورتیکه دستکش های یکبار مصرف در دسترس دارید از آنها استفاده کنید.
– در صورت امکان دستهای خود را به خوبی قبل از پانسمان زخم بشویید.
– بریدگی ها و خراشیدگی های دستهای خود را به وسیله پوشش های ضد آب بپوشانید.
– از لمس کردن جراحات و نیز سطوحی از پوشش به کار رونده که در تماس مستقیم با زخم قرار خواهند گرفت، خودداری نمایید.
– سعی کنید که در طول مدت زخم بندی از هر گونه سرفه و یا عطسه و نیز صحبت کردن (در جهت زخم) اجتناب نمایید.
– اگر دستکش در اختیار ندارید، می توانید به یکی از طرق زیر عمل کنید:
– از مصدوم بخواهید که شخصاً زخم خود را، البته تحت نظارت شما، بپوشاند.
– دستهای خود را درون یک کیسه تمیز پلاستیکی قرار دهید(به جای دستکش استریل)
– پس از اتمام عمل زخم بندی حتماً به طور کامل و دقیق دستهای خود را به خوبی شستشو دهید.
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي.
انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
