موارد مصرف: پرومتازين براي ايجاد اثرآرام بخش در شب و درمان بيخوابي(براي مصرف كوتاه مدت)، درمان علامتيحساسيتهايي چون تب يونجه، كهير،درمان كمكي واكنشهاي آنافيلاكسي،درمان تهوع، سرگيجه، اختلالات لابيرنت،بيماري مسافرت و داروي پيش بيهوشيمصرف ميشود.
مكانيسم اثر: تصور ميشود كه اين داروبهطور غيرمستقيم باعث كاهش تحريكسيستم مشبك ساقه مغزي ميگردد.همچنين از طريق رقابت با هيستامين براياتصال به گيرنده H1 در سلول هدف،اسپاسم و احتقان ناشي از هيستامين رامتوقف ميسازد. اين دارو از واكنشهاييكه تنها با واسطه هيستامين بروز ميكندجلوگيري مينمايد ولي در صورت بروزآنها را از بين نميبرد. احتمالا با مهارگيرندههاي شيميايي بصلالنخاع (CTZ) اثرضد استفراغ خود را اعمال ميكند. اثراتضد سرگيجه آن احتمالا از طريق اثر ضدموسكاريني مركزي اعمال ميشود.
فارماكوكينتيك: پرومتازين به خوبي از راهخوراكي و از محل تزريق جذب ميشود.متابوليسم آن كبدي است. شروع اثر آن ازراه خوراكي يا تزريق عضلاني تقريب 20دقيقه و از راه وريدي حدود 5 ـ 3 دقيقه بعداز مصرف است. طول مدت اثر آرام بخشيآن حدود 8 ـ 2 ساعت و طول مدت اثر ضدهيستامين آن 12 ـ 6 ساعت است. اين داروبه آهستگي از كليه و مدفوع و عمدتبهصورت متابوليتهاي غيرفعال دفعميشود.
هشدارها: 1 ـ احتمال بروز سرگيجه،تسكين، اغتشاش شعور و كمي فشارخوندر بيماران مسن وجود دارد. همچنينبروز علايم اكستراپيراميدال بخصوصپاركينسون، اختلال در نشستن، خوابيدنو درازكشيدن و ديكسينزي مداوم نيز دربيماران مسن بيشتر است. بخصوص اگرمقادير مصرف زياد باشند يا از شكلتزريقي دارو استفاده شود.
2 ـ در آسم حاد، وجود نشانههاي بزرگيپروستات يا زمينه ابتلاي به احتباس ادرار،اغماء، زمينه ابتلاي گلوكوم با زاويه بستهو يرقان بايد با احتياط مصرف شود.
عوارض جانبي: خواب آلودگي، هيجان،عصبانيت، بيقراري، از دست دادن مهارتدر انجام كار يا بيثباتي، حركات پرشيعضلات سر و صورت، رعشه و تكان دادندستها، تاري ديد، كاهش هوشياريبهويژه در كودكان، خشكي دهان، احساساز حال رفتن (كمي فشار خون) و حساسيتبه نور از عوارض جانبي دارو هستند.
تداخلهاي دارويي: مصرف همزمانپرومتازين با داروهاي كاهنده فشار خونبا اثر مضعف CNS مانند كلونيدين و متيلدوپا، سولفات منيزيم تزريقي، داروهايضد افسردگي سه حلقهاي، داروهايبيهوش كننده، باربيتوراتها و داروهايمخدر، داروهاي مهاركنندهمونوآمينواكسيداز (MAO)، از جملهفورازوليدن و پروكاربازين ممكن استموجب تشديد آثار مضعف CNS اينداروها يا پرومتازين گردد. مصرفهمزمان با ساير داروهايي كه باعث ايجادواكنشهاي اكستراپيراميدال ميشوند، ازجمله هالوپريدول، متوكلوپراميد، سايرفنوتيازينها و تيوگزانتينها ممكن استشدت و دفعات بروز واكنشهاياكستراپيراميدال را افزايش دهد. مصرفهمزمان لوودوپا با پرومتازين ممكن استاثرات ضد پاركينسوني لودوپا را به علتمسدود شدن گيرندههاي دوپامين در مغزمهار كند آثار آلفا ـ آدرنرژيك اپينفرين درصورت مصرف همزمان با پرومتازينممكن است مهار شود. مصرف همزمانبروموكريپتين با پرومتازين ممكن استموجب افزايش غلظت سرمي پرولاكتينشود و با اثر بروموكريپتين تداخل كند.مصرف همزمان پرومتازين با داروهايضد تيروئيد ممكن است خطر بروزآگرانولوسيتوز را افزايش دهد.
نكات قابل توصيه: 1 ـ براي به حداقلرسانيدن تحريك گوارشي، شكل خوراكياين دارو همراه با غذا، آب يا شير مصرفشود.
2 ـ در صورت مصرف دارو برايپيشگيري از بيماري مسافرت بايد حداقل30 دقيقه يا ترجيح 2 ـ 1 ساعت قبل ازمسافرت مصرف شود.
3 ـ احتمال بروز خشكي دهان با مصرفاين دارو وجود دارد.
4 ـ درمان با پرومتازين بايد 2 ـ 1 هفته قبلاز زايمان قطع شود تا از بروز يرقان وعلايم اكستراپيراميدال در نوزاد جلوگيريشود.
مقدار مصرف
خوراكي:
بزرگسالان: 25 ميليگرم در موقع خواب ودر صورت نياز تا 50 ميليگرم مصرفميشود.
كودكان: در كودكان 5 ـ 1 ساله، 20 ـ 15ميلي گرم و در كودكان 10 ـ 5 ساله،
25 ـ 20 ميليگرم در موقع خواب مصرفميشود.
تزريقي:
بزرگسالان: 50 ـ 25 ميليگرم و حداكثر تا100 ميليگرم، تزريق ميشود. در موارداورژانس 50 ـ 25 ميليگرم و حداكثر 100ميليگرم تزريق آهسته وريدي ميشود.
كودكان: در كودكان 10 ـ 5 ساله
12/5 ـ 6/25 ميليگرم تزريق عضلانيميشود.
اشكال دارويي:
Tablet: 25mg
Syrup: 113mg / 100ml
Injection: 25mg / ml