اینگونه باندها از جنس گاز و یا الیاف کتانی قابل شستشو تهیه شده اند و روش کاربرد آنها پیچیدن به طریق مارپیچی شکل می باشد و معمولاً به یکی از سه طرح زیر تولید می گردند:
الف) باندهای درشت باف (دارای روزنه های باز در نسج باند):
برای نگهداری پانسمان در محل خود بکار برده می شوند.(به خاطر ویژگی های مربوطه به روزنه دار بودن بافت آنها) تهویه خوبی در محل بانداژ شده صورت می گیرد ولی نمی توان اینگونه باندها را برای اعمال فشار روی زخم و یا حمایت و تثبیت موقعیت مفاصل بکار بست.
ب) باندهای تطبیق پذیر (یا شکل گیرنده یا قالب گیرنده):
اینگونه باندها می توانند بسته به شکل بدن قالب گیرند و برای تثبیت نسبی (و نه کاملاً محکم) ضایعات و یا نگهداری پانسمان در محل خود (قدری محکم تر از باند درشت باف ) بکار برده می شوند.
ج) باندهای کشی (دارای قابلیت کشش و یا فشرده شدن):
که برای حمایت و ثابت سازی مفاصل به نحوی محکم و استوار به کار برده می شوند.
• روش های تثبیت بانداژ نواری:
به روشهای گوناگونی می توان یک بانداژ نواری را در محل خود تثبیت کرد:مثلاً با بکارگیری گیره های مخصوص بانداژ، سنجاق های ایمنی (قفلی) و یا نوار چسب که اصولاً در جعبه های کمک های اولیه وجود دارند، البته اگر هیچ یک از وسایل ذکر شده را در دسترس نداشته باشید می توانید به راحتی به روش چین دادن و تو گذاشتن (فرو کردن و جا گذاشتن) انتهای دمی آزاد به درون بانداژ آنرا در محل تثبیت نمایید.
• انتخاب اندازه های مناسب و صحیح برای بانداژ
قبل از شروع بانداژ باید در مورد دو نکته زیر اطمینان داشته باشید:
داشتن اندازه صحیح باند از نظر پهنا و این نکته که باند مورد نظرتان به نحوی محکم و متناسب پیچیده شده باشد.
نواحی مختلف بدن نیازمند بکارگیری پهنا های متفاوتی از باندهای نواری می باشند.البته بیاد داشته باشید که اصولاً عریض بودن بانداژ بکار رفته بیش از حد لزوم بهتر از بیش از حد باریک بودن آن می باشد البته تا حد امکان سعی کنید که اندازه مناسبی را انتخاب نمایید.
• پهنای پیشنهادی برای باندهای نواری در مورد افراد بزرگسال به شرح زیر می باشد:
1) انگشت: یک اینچ (5/ 2 سانتی متر)
2) دست : دو اینچ (5 سانتی متر)
3) اندام فوقانی: سه الی چهار اینچ( 5/7 الی 10 سانتی متر)
4) اندام تحتانی: چهار الی شش اینچ ( 10 الی 15 سانتی متر)
• روش بکارگیری باندهای نواری
باید از قواعد و اصول زیر در موقع انجام بانداژ نواری پیروی کنید:
– وقتی باند به حالت نیمه باز (و نیمه بسته) قرار دارد. برای قسمت حلقوی آن واژه سر بکار می رود و به قسمت باز شده آن دم باند گفته می شود.
– باید در حین عمل بانداژ قسمت سر (حلقه شده-پیچیده مانده) آنرا بطور سر بالا نگهدارید.
– حتی الامکان روبروی مصدوم و در سمت آسیب دیده وی قرار بگیرید.
– در حین کار باید ترتیبی اتخاذ کنید که ناحیه آسیب دیده به همان وضعیتی نگهداری و حمایت (از لحاظ موقعیت) گردد که در نظر دارید بعد از اتمام بانداژ بدان حالت باقی بماند.
– همیشه باید وضعیت گردش خون را در نواحی مابعد بانداژ، ارزیابی نمایید. مخصوصاً اگر از باندهای ارتجاعی (الاستیک) و یا انواع تطبیق پذیر باند استفاده می نمایید چرا که اینگونه بانداژها بر طبق شکل اندام پانسمان شده قالب می گیرند و در مواردی که اندام مصدوم دچار تورم گردد، اینگونه باندها محکم تر شده و گاهی می توانند فشار بیش از حدی به عضو آسیب دیده وارد سازند.
• شیوه عملکرد
1) قسمت دم باند را در زیر جراحت قرار دهید.عمل بانداژ باید از قسمت داخلی (درونی) اندام رو بسمت کناری (بیرونی) آن جهت داده شود. با دو دور چرخانیدن باند (و در واقع دو دور باز کردن قسمت سری آن) موقعیت قسمت دم را ثابت نمایید.
2) با چند سری چرخانیدن باند به شکل مارپیچی و در جهتی از سمت درونی اندام به بیرون آن اندام مصدوم را تحت پوشش بانداژ قرار دهید. باید در هر بار پیچیدن باند به نحوی عمل کنید که هر مرتبه تقریباً بین نصف الی دو سوم سطح باند پیچی شده در دور قبلی، تحت پوشش قرار گیرد.
3) عمل بانداژ را با یک گردش (پیچش) مستقیم به اتمام رسانید و انتهای باند را تثبیت کنید.
– اگر باند مورد استفاده کوتاهتر از آن است که تمامی سطوح مورد نظر را پوشش دهد. می توانید با اضافه کردن و بکارگیری یک باند دیگر پانسمان خود را گسترش داده و کامل نمایید.
4) انتهاهای اندام آسیب دیده را مکرراً از لحاظ وضعیت گردش خون بررسی و کنترل نمایید(به روش ذکر شده در مبحث بررسی جریان خون)
– اگر بنظر می رسد که بانداژ بیش از حد محکم می باشد، چند دور از پیچ های آنرا گشوده و سپس مجدداً آنرا به نحوی شل تر از دفعه قبل بکار برید.
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي. انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
