روش اورژانس پیشگیری از بارداری روشی است که پس از تماس جنسی بدون استفاده از روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری و یا هر موردی که احتمال حاملگی ناخواسته وجود داشته باشد، اعمال میگردد.
این روش یکی از روشهای هورمونی پیشگیری از بارداری محسوب میشود.
• روشهای اورژانس پیشگیری از بارداری در موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
1. استفاده نکردن از روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری نظیر قرصهاي پيشگيري از بارداري
2. پارگی کاندوم – سوراخ شدن کاندوم و خروج کاندوم در حین تماس جنسی.
3. در افرادی که IUD دارند و اقدام به خروج IUD در خارج از دوران قاعدگی میکنند یا خروج خود به خود IUD انجام میشود و تمایل به ادامه پیشگیری از بارداری دارند.
4. در کسانی که از قرصهای ترکیبی پیشگیری از بارداری استفاده میکنند و بیش از 3 نوبت مصرف قرص را فراموش کردهاند.
5. در افرادی که قرص شیردهی (لاینسترول) را به مدت بیش از 3 ساعت فراموش کردهاند.
6. در کسانی که آمپول DMPA (سه ماهه) تزریق میکنند و بیش از دو هفته تاخیر در تزریق نوبت بعدی دارند.
7. در کسانی که آمپول سیکلوفم (یک ماهه) تزریق میکنند و بیش از یک هفته تاخیر در نوبت بعدی دارند.
8. در افرادی که از روشهای دورهای یا ریتمی (طبیعی) یا از انزال منقطع استفاده میکنند و تماس جنسی مشکوک دارند.
10. در کسانی که از روش طبیعی نادرست استفاده می کنند (زمانبندی تخمکگذاری را رعایت نمیکنند و پریودهای مرتب ندارند.)
10. در مورد تجاوز جنسی، در این گونه موارد اول از روش EC استفاده میشود و سپس از نظر بیماریهای منتقله جنسی و ایدز و مسائل دیگر بررسی میشوند.
افرادی که موارد فوق در موردشان صدق میکند و تمايل به بارداري ندارند باید سریعاً به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه نمایند و با مشاوره صحیح از یک روش اورژانس پیشگیری از بارداری استفاده نمایند.
توجه: روش اورژانس پیشگیری از بارداری بعنوان یک روش دائمی پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار نمیگیرد.
• مکانیسم عمل
الف- تاثیر بر مخاط داخلی رحم (آندومتر)
ب- جلوگیری از تخمک گذاری
ج- اختلال در حرکات لولههای رحمی
• میزان اثر بخشی
میزان اثر بخشی این روش 98-97 درصد است.
توجه: هر قدر فاصله زمانی تماس جنسی مشکوک تا زمان شروع مصرف قرص کوتاهتر باشد میزان اثر بخشی آن بیشتر است.
• عوارض
الف- تهوع و استفراغ در حین مصرف
ب- اختلال قاعدگی
ج- سردرد و سرگیجه
• موارد منع مصرف قرصهای اورژانس شامل دو بخش است:
الف- موارد منع مصرف قرصهای ترکیبی
1. حاملگی (به علت بی ثر بودن نه خطر برای جنین)
2. در افرادی که منع مصرف ترکیبات استروژنی دارند مانند میگرن، ترومبوز وریدهای عمقی
3. تماس جنسی متعدد بدون استفاده از یک روش محافظت شده و مطمئن که در این گونه موارد اثر قرص اورژانس کاهش مییابد و احتمال حاملگی افزایش مییابد.
ب- موارد منع مصرف قرصهای پروژسترونی
1. حاملگی
2. بیماریهای فعال و شدید کبدی
3. خونریزیهای غیر طبیعی و تشخیص داده نشده دستگاه تناسلی
4. تماس جنسی متعدد
5. پورفیری حاد فعال
در صورتی که فرد با مصرف قرص اورژانس باردار شود، تاثیری بر روی جنین نخواهد داشت و سبب بروز ناهنجاری در جنین نخواهد شد و نیاز به ختم حاملگی نیست.
• نکات
– قرصها را با شکم خالی مصرف نکنید.
– اگر قرصها تا 2 ساعت پس از مصرف، استفراغ شوند باید دوباره مصرف قرصها را آغاز نموده و با ضدتهوع مصرف کنند.
– برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ نیم ساعت قبل از مصرف قرصهای اورژانس و 4 الی 6 ساعت پس از مصرف این گونه قرصها از یک قرص ضد تهوع استفاده شود.
– حداکثر دفعات استفاده از قرصهای اورژانس در هر سیکل قاعدگی فقط یکبار است.
– در یک سیکل قاعدگی نمیتوان چندین نوبت از قرصهای اورژانس استفاده کرد زیرا منجر به بروز اختلالات شدید قاعدگی، افزایش خطا و افزایش احتمال باروری میشود.
– معمولا 3 الی 4 روز و حداکثر تا یک هفته پس از مصرف قرصهای اورژانس قاعدگی اتفاق میافتد.
– اگر پس از مصرف قرصهای اورژانس تا 3 هفته قاعدگی اتفاق نیفتاد. باید آزمایش BHCG انجام شود.
• زمان شروع مصرف قرص اورژانس
مصرف قرص بلافاصله پس از تماس مشکوک تا 72 ساعت بعد از آن امکان پذیر میباشد. اگر زمان مورد نظر از 72 ساعت بگذرد، مصرف قرص اورژانس بیفایده خواهد بود.
• نحوه مصرف انواع قرصهای اورژانس جهت پیشگیری از بارداری (فقط يكي از روشهاي زير بايد انتخاب شده و به طور كامل انجام شود).
1. قرص HD: 2 عدد در اولین فرصت تا 72 ساعت بعد از تماس مشکوک/ 2 عدد 12 ساعت بعد از آن
2. قرص LD: 4 عدد در اولین فرصت تا 72 ساعت بعد از تماس مشکوک/ 4 عدد 12 ساعت بعد از آن
3. قرص تری فازیک: 4 عدد قرص سفید رنگ در اولین فرصت تا 72 ساعت بعد از تماس مشکوک/ 4 عدد قرص سفید 12 ساعت بعد از آن (قرصهای مرحله سوم)
4. قرص لوونورجسترول: یک عدد در اولین فرصت تا 72 ساعت بعد از تماس مشکوک/ یک عدد 12 ساعت پس از آن
البته باید توجه داشت اگر شروع مصرف قرصهای اورژانس کمتر از 12 ساعت باشد میزان اثر بخشی آن بیشتر است.
مزیت قرصهای پروژسترونی (لوونورجسترول) آن است که به دلیل وجود پروژسترون و نداشتن استروژن، عوارض قرصهای ترکیبی را ندارند و حالت تهوع و استفراغ و سردرد و سرگیجه با مصرف این گونه قرصها بسیار کاهش مییابد و میزان اثر بخشی آن نسبت به قرصهای ترکیبی بیشتر است (حدود 99 درصد) و از طرفی بعلت آنکه در هر وعده مصرف قرص، تنها یک عدد قرص استفاده میشود مصرف آن از نظر روحی براي فرد، راحت تر است.
باید به یک نکته توجه داشت اگر فردی از داروی فنی توئین یا ریفامپین استفاده میکند و ناچار به استفاده از قرص اورژانس مانند لوونورجسترول باشد، از آنجایی که این قرص ها اثر قرصهای هورمونی را کاهش میدهند باید تعداد آن را به 2 عدد در هر وعده رساند (2 عدد لوونوجسترول در اولین فرصت/ 2 عدد 12 ساعت بعد) توجه: قرصهای پیشگیری از بارداری اورژانس از بیماریهای قابل انتقال از راه تماس جنسی و ایدز پیشگیری نمیکنند. گردآوري : طاهره ثابت- كارشناس مامايي
منبع خبر : مركز بهداشت و درمان دانشگاه تهران
باسلام يك سوال اورژانسي دارم من حدود نيم ساعت بعداز نزديكي ۲عدد قرص LD مصرف كردم و ۱۲ ساعت بعد هم ۲ عدد ديگر ولي بخاطر حالت تهوع شديد ۲۰ ساعت بعداز نزديكي از قرص هاي لوونوژسترول استفاده كردم و باز ۱۲ ساعت بعد هم يكحي ديگر از همين قرص ولي باز هم با گذشت ۴روز هنز پريود نشدم ايا احتمال بارداري وجود دارد روزهاي اول لكه بيني و درد داشتم ولي ۲ روز است كه كاملا از بين رفته است خواهش ميكنم پاسخ مرا بدهيد خيلي نگرانم
سلام من 25 ام همین ماه (مرداد)روزآخر پریود ام بود که سکس داشتم وحین سکس کاندوم خارج شد البته نامزدم منی رو خارج بدنم ریخت اما بخاطر خارج شدن کاندوم حین سکس من 5 ساعت بعد 4 قرص ال دی و 12 ساعت بعد دوباره 4 ال دی دیگه خوردم الان 5 روز گذشته و کمی خون ریزی بهم دست داده علتش چیه؟ احتمال داره باردار باشم؟ اگه زودتر جوابمو بدید ممنون میشم خیلی استرس دارم
اگر 6 روز بعد از مصرف قرص اورژانس خونریزی و دل درد دشته باشم آیا احتمال بارداری وجود دارد؟ ضمنا بلافاصله بعد نزدیکی مشکوک قرص را مصرف کرده ام.
سلام
اگه قبل ازمصرف قرص لونجیل به صورت نامنظم 10 عددقرص ال دی استفاده بشه وبعدقبل از48ساعت قرص لونجیل به فاصله 12 ساعت استفاده بشه آیا احتمال داره داروها تاثیرشون رو از دست بدن؟
باسلام من از قرص اورزانسی مصرف کردم بعد 24دوباره 2تا باهم خوردم رابطه جنسی مشکوک داشتمدرزمان قاعدگی همیشه قاعده شدم دو روز اول خونریزی بعد لکه بینی این نشان بارداری؟بادوست پسرم بودم لطفا راهنمایی کنید روش سقط هم بگین توروخداااااااااااااااااااااااااااااااااااااا
سلام من بعد از سکس مشکوک به صورت اورژانسی ال دی به روش صحیح خوردم. اما بعد از خوردن ال دی اورژانسی فردای ان روز دوباره سکس مشکوک داشته ام ایا حاملگی امکان دارد؟ دورم منظمه مرسی
سلام من چهارشنبه 6/6 رابطه از پشت داشتم ولی چون روز تخمک گذاری من 2 شنبه یا سه شنبه بود دو ساعت بعد از رابطه دو عدد قرص لونژیل همزمان خوردم
تا روز 9 گرچه حالتهای پریو داشتم ولی چون خونریزی نداشتم ازمایش بتا دادم که میزان بتا رو کمتر از 0.1 نشان داد
الان خیلی نگرانم چون نمی دانم علت تاخیر خونریزی استرس مرگ آوری که دارم یا طبیعی است
لطفا من راهنمایی کنید
سلام.خسته نباشید.من دو روز بعد از اتمام پریودم نزدیکی داشتم که مشکوک شدم ب بارداری و یک روز بعد از قرص اورژانسی استفاده کردم.حالا ک یک هفته گذشته لکه بینی دارم.میخواستم بدونم نشونه ی چیه؟