• شکستگی های باز
در شکستگی های باز قسمتی از استخوان شکسته شده پوست را زخمی کرده و باعث خونریزی می شود ممکن است قسمتی از استخوان برهنه بیرون زده و در معرض آلودگی توسط باکتری های موجود در سطح پوست و یا هوا قرار گیرد.
• اهداف درمانی
– جلوگیری از اتلاف خون،حرکت و عفونت در موضع آسیب دیده
– تدارک برای انتقال به بیمارستان با تثبیت مناسب و همراه با احساس راحتی در طول مسیر.در صورت امکان از یک نفر دیگر کمک بگیرید تا اندام مصدوم را در حینی که شما به جراحات آن رسیدگی می نمایید در وضعیتی مناسب نگهداری و تثبیت نماید.
توجه:همیشه معاینه خود را از سمت سالم اندام آغاز کنید.
• اقدامات
1) زخم را با یک پد تمیز (وسیع تر از زخم) و یا پانسمان استریل بپوشانید و برای کنترل خونریزی ، فشار مناسبی روي موضع وارد کنید.
(مبحث خونریزی های شدید داخلی را نیز ببینید.)
تذکر: از اعمال فشار مستقیم بر روی استخوانی که از سطح پوست بیرون زده است اکیداً پرهیز کنید.
2) بدون آنکه زخم باز را با انگشتانتان لمس کنید به دقت یک پد تمیز (از جنس کتان و یا غیره)را روی پانسمان و اطراف آن قرار دهید.
تذکر اول: مصدوم را تا زمانیکه موضع آسیب دیده پانسمان و تثبیت نشده باشد حرکت ندهید مگر آنکه خطری او را در محل سانحه تهدید کند.
تذکر دوم: به مصدوم اجازه خوردن و آشامیدن ندهید.
3) اگر استخوان از سطح پوست بیرون زده باشد چند عدد پد از جنس نرم و بدون پرز در اطراف استخوان مذکور قرار دهید تا حدی که بتوانید روی پدها را بانداژ نمایید.
4) پانسمان به عمل آمده را بانداژ نموده و با سنجاق قفلی یا نوار چسب در محل خود محکم و تثبیت نمایید ولی نه در حدی که فشار حاصله از بانداژ باعث اختلال در جریان خون موضعی گردد.
5) قسمت آسیب دیده را همانند یک شکستگی بسته بی حرکت سازید.
6) با سرویس های امدادی تماس بگیرید.
7) درمانهای مربوط به شوک را انجام دهید.هر ده دقیقه یکبار وضعیت جریان خون در ناحیه بعد از بانداژ را چک کنید.(مبحث کنترل گردش خون را نیز مطالعه نمایید.)
• شکستگی های بسته و در رفتگی ها
شکستگی های بسته:در صورتیکه پوست محل شکستگی آسیب ندیده باشد به عنوان شکستگی بسته شناخته می گردد.اغلب اوقات تورم و خون مردگی در اطراف محل شکستگی وجود دارد.
در رفتگی ها:به معنی جابجا شدن کامل و یا ناقص استخوانها در یک مفصل می باشد.در رفتگی می تواند بوسیله یک نیروی قوی که استخوان را از محل جابجا می کند یا به وسیله انقباض شدید عضلانی ایجاد شود. در رفتگی ها با درد شدیدی در ناحیه آسیب دیده همراه می باشند و اغلب در مفصل شانه ها، انگشت شست و سایر انگشتان و مفصل آرواره اتفاق می افتند. بر اثر آسیب و جابجایی در ستون فقرات طناب نخاعی می تواند دچار آسیب شود.جابجایی در مفصل شانه و یا مفصل ران ممکن است به رشته های بزرگ عصبی صدمه زده و منجر به فلج اندام ها گردد.یک در رفتگی شدید در هر نقطه از مفصل می تواند باعث شکستگی استخوانهای اطراف آن شود. افتراق بین در رفتگی و شکستگی اغلب می تواند دشوار باشد.باید توجه داشته باشید که هرگز تلاش نکنید با دستکاری مفصل،استخوانهای جابجا شده را به جای خود برگردانید چون امکان دارد این اقدام باعث آسیب بیشتر گردد.
• اهداف درمانی
– ممانعت از حرکت در موضع دچار آسیب دیدگی
– تدارک برای انتقال به بیمارستان با تثبیت مناسب و همراه با احساس راحتی در طول مسیر
• اقدامات
1) از مصدوم بخواهید بی حرکت بماند.قسمت آسیب دیده را با دستهای خود تا زمانی که به طریقی بی حرکت و تثبیت نشده اند حمایت و نگهداری نمایید.
تذکر اول : هرگز مصدوم را تا زمانی که موضع آسیب دیده تثبیت نشده است حرکت ندهید مگر آنکه در معرض خطر باشد.
تذکر دوم : اجازه خوردن و آشامیدن به مصدوم ندهید.
تذکر سوم : سعی نکنید استخوانهای جابجا شده و یا در رفتگی های مفصلی را جهت دوباره جا انداختن حرکت دهید.
2) برای تثبیت بیشتر، ناحیه صدمه دیده را به طرف سالم بدن ببندید.عمل بانداژ را از طرف سالم شروع کنید.
3) در شکستگی های اندام فوقانی همیشه بازو را توسط یک آویز و در صورت لزوم توسط بانداژ به روی تنه تثبیت کنید.
4) در شکستگی های اندام تحتانی اگر در امر انتقال به بیمارستان احتمال تاخیر وجود دارد اندام تحتانی سالم را به اندام صدمه دیده بانداژ کنید.
5) با سرویس های امداد تماس بگیرید.
6) مصدوم را تحت درمانهای مربوط به شوک قرار دهید و در صورت امکان اندام صدمه دیده را قدری بالاتر قرار دهید.
7) وضعیت جریان خون را در ناحیه ، پس از هر گونه بانداژی چک کنید این عمل را هر ده دقیقه تکرار نموده و در صورت لزوم بانداژ را قدری شل تر نمایید.
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي. انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
