امروزه عليرغم پيشرفتهاي بيشائبه در امر درمان و پزشكي، هنوز بهترين شيوه جهت مقابله با بيماريها، پيشگيري از بروز بيماري است و اين مسئله خصوصاً در مورد دندانها و بافتهاي نگهدارنده آنها و ساير نسوج دهاني، بيش از پيش مطرح است. با پيشگيري از بروز بيماريهاي دندان و دهان كه مهمترين آنها پوسيدگي دنداني و بيماريهاي پريودنتال (بيماري هاي مربوط به بافت هاي نگاه دارنده دندانها از قبيل لثه، استخوان فك و … ) ميباشند، ميتوان دندانهايي سالم داشت و يا حداقل موجب كاهش هزينههاي درماني مربوط به آنها شد.
● پليكل دنداني
پليكل دنداني، لايهاي است كه چند دقيقه بعد از تميز كردن كامل دندانها، بر روي سطح آنها تشكيل شده، روي دندانها را ميپوشاند و منشاء آن از بزاق است.
● پلاك دنداني
اگر تودههاي باكتري كه به طور طبيعي در محيط دهان انسان زندگي ميكنند، به لايه پليكل دنداني بچسبند و در آن تجمع يابند، پلاك دنداني تشكيل ميشود كه اين لايه ميتواند توسط موادي رنگ گرفته و قابل رويت گردد. پلاك دنداني، هم ميتواند بالاي خط لثهاي و هم زير خط لثهاي روي دندانها تشكيل گردد.
● جرم دنداني:
جرم دنداني، همان پلاك دنداني سخت و آهكي شدهاي است كه وجود آن باعث تحريك لثه و بيماريهاي لثهاي ميشود.
● اهميت پلاك دنداني
رابطه ثابت شدهاي بين پلاك دنداني با پوسيدگي دندان وجود دارد. به طوري كه وجود مواد قندي، كربوهيدارتها و سطوح دنداني به همراه پلاك دنداني كه حاوي باكتريها هستند، موجب توليد اسيد و حل شد ميناي دندان شده و منجر به پوسيدگي دندان ميشود. همچنين وجود باكتريها در پلاك دنداني باعث توليد سم شده و اين سموم ناشي از باكتريها موجب التهاب لثه ميشود. لثه ملتهب ، به صورت قرمز رنگ و پرخون، شل و شكننده بوده و براحتي خونريزي ميكند. اين علائم همان علائم التهاب لثه يا ژنژيويت است و شروع بيماريهاي لثه از همين جا ميباشد. وجود مستمر و تجمع بيشتر پلاك باعث گسترش التهاب لثه به استخوان اطراف و زيرين دندانها شده و در نهايت باعث تخريب استخوان و لق شدن دندانها و ايجاد بيماريهاي پريودنتال (بيماريهاي مربوط به بافتهاي احاطه كننده دندان) ميگردد. بنابراين، پلاك دنداني ميتواند بعنوان فاكتور اصلي شروع كننده بيماريهاي لثه و بافتهاي اطراف دندان باشد.
تهيه و تنظيم : دكتر شكوفه شهرابي ، دندانپزشك و متخصص پاتولوژي دهان، فك و صورت
منبع خبر : مركز بهداشت و درمان دانشگاه تهران
