یکی از بهترین روشهای ارتقای سیستم ایمنی و جلوگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی مثل سرماخوردگی، رعایت رژیم غذایی مناسب است.متخصصان تغذيه معتقدند که رژیم غذایی سرشار از میوهها و سبزیجات باعث از بین رفتن عفونتهایی نظیر سرماخوردگی و آنفلوانزا میشود.
این دسته از مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدانهای مناسب و لازم برای سیستم ایمنی هستند.اما به راستی آنتی اکسیدانها چه هستند؟
آنها ویتامینها و مواد معدنی و سایر مواد مغذی هستند که باعث ترمیم سلولهای آسیب دیده توسط رادیکالهای آزاد میشوند. متخصصین معتقدند که این آسیب نقش موثری در بروز بیماریهای مزمن، سخت شدن شریانها، سرطان و ورم مفاصل یا آرتریت دارد. رادیکالهای آزاد همچنین دارای نقش مداخلهای در سیستم ایمنی هستند. بنابر این، مقابله با این آسیبها توسط آنتیآکسیدانها باعث ارتقای سیستم ایمنی و جلوگیری از انواع عفونتها میشود.
منابع اصلی آنتی اکسیدانها
اضافه کردن هر نوع میوه و سبزی به رژیم غذایی باعث بهبود سلامت میشود. اما بعضی از غذاها حاوی آنتی اکسیدان بیشتری هستند.سه نوع از مهمترین آنتیاکسیدانها عبارتند از: بتاکاروتن، ویتامین Cو ویتامین. E این مواد را میتوانید در میوهها و سبزیجات رنگارنگ بیابید.به خصوص میوهها و سبزیجات با رنگ بنفش، آبی، قرمز، نارنجی و گونههای زرد. برای دریافت فواید بیشتر بهتر است که سبزیجات و میوهجات به صورت خام و یا بخار پز مصرف شود و از طبخ زیاد و یا جوشاندن آنها اجتناب کنید.
بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها: كلم بروکلی، چغندر، زردآلو، هویج، ذرت، فلفل سبز، طالبی یا گرمک، کلم برگ، هلو، نارنگی، گریب فروت صورتی، انبه، شلیل، اسفناج، کدو حلوایی و کدو ، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی و هندوانه و مارچوبه.
ویتامین :C توت فرنگي، گوجه فرنگي، كلم بروکلی، طالبی و گرمک، گل کلم، گریپ فروت، کلم فندقی یا دکمهای، کلم برگ، کیوی، انبه، شلیل، پرتقال، شهد گیاه، فلفل سبز، قرمز و زرد، خربزه درختی، لوبیا برفی (نوعی لوبیا سبز با نیام سفید) و سیب زمینی شیرین
ویتامین E:كلم بروکلی، هویج، خردل ، شلغم، انبه، چغندر برگی، خربزه درختی، کدو، فلفل قرمز، اسفناج، تخم آفتاب گردان، آجیل .
سایر غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان عبارتند از: آلو بخارا، کشمش، سیب، انواع توت، آلو، انگور قرمز، پیاز، بادمجان، لوبیا و جوانه یونجه.
انواع دیگر آنتی اکسیدانهای موثر در ارتقای سیستم ایمنی عبارتند از:
1. روي: موجود در گوشت قرمز، صدف خوراکی، لوبیا، غذاهای دریایی، مرغ و سایر ماکیان، سبزیجات، غلات غنی شده و محصولات لبنی.
2. سلنیوم: مرغ و ماکیان، نان غنی شده و سایر گیاهان، تن ماهی، انواع جوانهها.
چگونه غذاها باعث ارتقا سیستم ایمنی میشوند؟
سوالی که اغلب در این زمینه مطرح میشود این است که آیا مکملها و ویتامینها (بصورت قرص، شربت و پودر خوراكي) حاوی آنتیاکسیدان هستند؟ بله، اما اتکا به آنها سبب از دست دادن مواد مغذی موجود در سبزیجات و میوهجات میشود.این دسته از مواد غذایی سرشار از انواع مواد مغذی هستند که برای سلامت بدن لازم است. به عنوان مثال محققان طی بررسیهای جدید، ترکیبات جدیدی در سبزیجات و میوهجات یافتهاند که به نوبه خود نقش ارزندهای در سلامت دارند. موادي مانند:
1. کورستین: نوعی ماده فتوشیمیایی موجود در سبزیجات و میوهجاتی نظیر: سیب، پیاز، چای و ….این ماده به مبارزه با التهاب میپردازد و بنابراین از بروز آلرژی جلوگیری میکند.
2. لوتئولین: نوعی فلاونوئید که به وفور در کرفس و فلفل سبز یافت میشود. مانع از التهاب میشود و همچنین از التهابات مغزی در بیماریهایی مثل آلزایمر جلوگیری میکند.
3. کاتچین: نوعی فلاونوئید موجود در چای. این ترکیب مانع از سرطان، بیماری قلبی و آلزایمر میشود.
دسترسي به مواد غذايي حاوي آنتي اكسيدانها همانطور كه اشاره شد، كاملاً آسان بوده و ترجيحاً سعي شود اين مواد را بصورت غذا مصرف نماييد و در صورت عدم دريافت اينگونه مواد غذايي به دلايل فيزيولوژيك و يا بيماري ميتوانيد با متخصصين مشورت كنيد و سپس بصورت مكمل آنها را دريافت كنيد. چه بسا مصرف خودسرانه اينگونه مواد بصورت قرص و شربت و يا پودر ميتواند باعث مسموميت و مشكلات بعدي شود.
گردآوري: منير سعادتي زير نظر : محمد طاهري كارشناس تغذيه
منبع خبر: مرکز بهداشت و درمان دانشگاه تهران