عضو هيات مديره انجمن علمي سرطان با بيان اين كه با وجود شيوع برابر سرطان در ايران و جهان، ميزان مرگ و مير سرطان در كشور بيش از ساير كشورهاي جهان است، گفت: علت اين مساله شيوع سرطان‌هاي كشنده و نبود سيستم نظام‌مند غربالگري انواع سرطان‌ها در كشور است.
دكتر پيام آزاده در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با اشاره به رشد 10 تا 15 درصدي سرطان طي دهه‌هاي گذشته در ايران و جهان، اظهار كرد: با اين وجود رشد مرگ و مير ناشي از سرطان در دنيا كنترل شده است. به عنوان مثال كشور فنلاند توانسته است طي دهه اخير با تغيير سبك زندگي و وارد كردن 30 دقيقه ورزش سنگين به فعاليت روزانه مردان، آمار مرگ ومير را تا يك سوم كاهش دهد.
وي ادامه داد: بر اساس گزارش‌هاي يك سال اخير سازمان بهداشت جهاني، هم اكنون سرطان‌هاي دستگاه گوارش، مقام نخست را به لحاظ شيوع در كشورهاي اروپايي كسب كرده است و اين در حالي است كه پيش از اين سرطان ريه مقام نخست را داشته است.
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با اشاره به نبود آمارهاي دقيق ثبت سرطان در كشور گفت: اما درعين حال حركت‌هايي براي ثبت سرطان در كشور آغاز شده است.
دكتر آزاده، سرطان‌هاي معده را از جمله سرطان‌هاي كشنده و شايع در ايران برشمرد و افزود: در حالي كه اين سرطان در سال گذشته به لحاظ شيوع و ميزان مرگ ومير بالاترين رتبه را داشته اما در ساير كشورها نظير ژاپن با كنترل مناسب به رتبه پنجم و ششم تنزل كرده است.
وي با بيان اينكه سرطان‌هاي پستان، پوست و پروستات با ميزان كشندگي كمتر شيوع بيشتري در دنيا دارند، در ادامه از علل ديگر افزايش مرگ ومير ناشي از سرطان در كشور را نبود نظام واحد غربالگري و تشخيص اوليه زودرس برشمرد و افزود: به عنوان مثال در كشور ژاپن با غربالگري افراد سالم و پرخطر پيش از بروز علايم بيماري در مراحل پيش سرطاني و اوليه شناسايي و در 80 تا 90 درصد موارد درمان مي‌شوند.
اين انكولوژيست با بيان اينكه شناسايي سرطان در مراحل اوليه نيازي به درمان جراحي ندارد، گفت: در حالي كه در ايران هنوز برنامه ملي و مدوني براي غربالگري انواع سرطان وجود ندارد در ساير كشورهاي دنيا افراد به اجبار بيمه‌ها غربالگري مي‌شوند چون به لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه‌تراست.
دكتر آزاده كنترل سرطان در دنيا را بر پايه چهار اصل پيشگيري، پيش بيني، غربالگري و تشخيص زودهنگام برشمرد و افزود: امروزه دنيا با رعايت 2 اصل پيشگيري و غربالگري توانسته آمارهاي تكان دهنده مرگ ناشي از سرطان را كاهش دهد.
وي با اعتقاد به اين كه براي كاهش ميزان مرگ ومير سرطان در ايران بايد از هم اكنون اقدام كرد، گفت: در غربالگري سرطان پستان توصيه مي‌شود همه زنان در دهه چهارم و پنجم زندگي خود هر دو سال يك بار ماموگرافي داشته باشند.
اين انكولوژيست سرطان‌هاي روده بزرگ و راست روده را دومين سرطان‌هاي شايع در كشور برشمرد و افزود: در اكثر كشورهاي غربي پيشرفته همه افراد اعم از افراد پرخطر و عادي بالاي 50 سال با روش‌هاي كولونوسكوپي، عكس برداري و بررسي خون در مدفوع غربالگري مي‌شوند.
دكتر آزاده با تاكيد برضرورت وجود برنامه ملي غربالگري سرطان در كشور به ايسنا گفت:” تنباكو قابل پيشگيري‌ترين عامل مرگ انساني” معروفترين شعار سازمان بهداشت جهاني در 30 سال گذشته بوده است.
وي، ژنتيك و عوامل محيطي را در بروز سرطان‌هاي بالغين موثر برشمرد و افزود: با اصلاح شرايط محيطي، ميزان سرطان‌ها تا دو سوم كاهش مي‌يابد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي از سيگار، نور آفتاب و همه نورهاي مشابه آفتاب، آلودگي‌هاي مختلف، مصرف هورمون‌ها پس از يائسگي ، مصرف الكل و اشعه يونيزان و مواد شيميايي خاص و سابقه خانوادگي به عنوان عوامل خطر ياد كرد و افزود: بزرگترين مطالعه جهاني انجام گرفته در كشورهاي اروپايي بر روي 11 سرطان شايع دنيا نشان داد كه هيچ ارتباط معني داري بين مصرف امگا 3 و بروز سرطان وجود ندارد. همچنين نتايج اين مطالعه وسيع بر روي يك‌صد و 60 هزار زن به مدت 8 سال هم نشان داد كه استفاده از قرص سلنيوم و مولتي ويتامين تاثيري در كاهش بروز انواع سرطان‌ها ندارد.
دكتر آزاد ه در پايان يادآور شد: اگرچه مصرف اين عناصر به صورت مكمل تاثيري در كاهش بروز انواع سرطان‌ها ندارد اما متخصصان علم سرطان همواره رژيم غذايي غني از ميوه و سبزي و غلات تازه را براي پيشگيري از بروز سرطان را توصيه مي‌كنند.
