معمولاً علت بروز مرگ در موارد غرق شدگی، عدم امکان ورود هوا به ريه‌ها مي‌باشد غير از علت ورود آب به ريه‌ها، اسپاسم گلو نيز از عوامل خطرساز است. آبی که از طریق دهان فرد غرق شده بيرون مي‌آيد از درون معده وی خارج مي‌گردد و تلاش در جهت خارج كردن با فشار اين آب از معده، ممكن است باعث استنشاق و ورود محتويات معدی به ريه‌ها گردد. ورود هر مقدار آب به داخل ريه‌ها مي‌تواند سبب تحريك و تورم آنها شود و حتی اگر حال مصدوم خوب به نظر برسد باز هم ممكن است مجاری هوايی وی شروع به تورم كرده و چند ساعت بعد، اصطلاحاً دچار غرق شدگي ثانويه گردد. همچنین هر چه قدر آب سردتر باشد برای غریق و نیز امدادگر خطرساز تر خواهد بود.
• علائم
کبودی صورت به خصوص لب‌ها و گوش‌ها، رنگ پریدگی و سرد شدن پوست، توقف تنفس و ضربان قلب.
• اهداف درماني
1- حفظ تنفس به طور مناسب و کافی
2- گرم نگهداشتن فرد غرق شده
3- ترتيب انتقال بيمار به بيمارستان.
• اقدامات
1- سعی کنید بي‌خطرترين راه را برای نجات مصدوم انتخاب كنيد. حتی‌المقدور خودتان درون آب نرويد و به طرق ديگر مثلاً توسط يك تكه چوب، يك شاخه درخت يا بكمك دست‌های خود او را گرفته و بيرون بكشيد.
– اگر شما دوره نجات غريق را گذرانده‌ايد و يا اگر مصدوم بيهوش شده باشد، بايد به طرف غريق شنا كرده و او را با خود به روی زمین حمل كنيد.
– اگر مصدوم بيهوش است وی را به گونه‌ای باید حمل کنید که پس از خروج بدن از آب، سر او پايين‌تر از سينه‌اش قرار گيرد.
– اگر مصدوم به دنبال شيرجه زدن غرق شده است بايد با فرض وجود شکستگی در ناحیه گردن، موقعیت سر و گردن را برای جلوگیری از حرکت آنها تثبیت نماييد.
2- مغروق را در حالی که سر او پايين‌تر از بقيه قسمت‌های بدن است حمل كنيد تا احتمال ورود آب طی استنشاق به ريه‌ها كاهش يابد.
3- او را روی زیراندازی مثل قالی یا یک کت به صورت طاق باز بخوابانيد. سپس راه‌های هوايی را باز كرده و تنفس وی را کنترل کنید و آماده انجام عمليات احياء در صورت لزوم باشيد. (اگر مغروق تنفس ندارد تنفس مصنوعی بدهید و اگر پس از تنفس مصنوعی در لمس بنض گردنی هیچ ضربانی لمس نشد ماساژ قلبی را آغاز كنيد)
– در صورت انجام احياء آگاه باشيد كه اثرات سرما و نيز وجود آب درون ريه‌ها مي‌توانند موجب مقاومت در برابر تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی گردند و از اينرو شايد شما مجبور باشيد كه عمليات احياء را با سرعتی کمتر از معمول انجام دهيد.
– فشاری روی شکم بیمار وارد نکنید مگر در حالاتی که راه هوايی وی مسدود شده است و انجام تنفس مصنوعی موفقيت‌آميز نبوده باشد.
4- در شرایطی که مصدوم مدت طولانی در آب بماند و يا آنكه بدن خيس وی به طور طولانی مدت در معرض جريان باد قرار داشته باشد ممكن است دچار هیپوترمی (کاهش بیش از حد دمای بدن) شود. حتی‌الامكان از تماس باد با بدن مصدوم جلوگیری كنيد. لباس‌های خیس او را خارج ساخته و او را با لباس‌های گرم بپوشانيد. سپس در وضعيت ريكاوری قرار دهيد. در صورتی که مصدوم هوشیاری خود را كامل بدست آورد مايعات گرم به وی بدهيد.
5-مصدوم را به بيمارستان بفرستيد، حتی اگر به نظر مي‌رسد که حال وی کاملاً به حالت طبیعی برگشته است. در صورت نياز درخواست آمبولانس كنيد.
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي. انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
