موارد مصرف: سالبوتامول براي درمانآسم و ساير حالات همراه با انسدادبرگشتپذير راههاي تنفسي و همچنينبراي جلوگيري از زايمان زودرس مصرفميشود.
فارماكوكينتيك: متابوليسم دارو كبدي استو از طريق كليهها و مدفوع دفع ميشود. ازراه خوراكي، اثر دارو پس از 30ـ 15 دقيقهشروع ميشود و طي 3ـ2 ساعت بهحداكثرميرسد. مدت اثر آن 8 ساعت يا بيشتراست. از راه استنشاقي، بتدريج ازبرونشها جذب و بخشي از داروي بلعيدهشده نيز از دستگاه گوارش جذب ميگردد.غلظت سيستميك دارو پس از استنشاق آنكم ميباشد. اثر دارو پس از 15 ـ 5 دقيقهشروع ميشود و 1/5ـ1 ساعت پس از دواستنشاق بهحداكثر ميرسد. مدت اثر دارو6ـ3 ساعت است.
هشدارها: 1 ـ در صورت وجود بيماريهايقلبي ـ عروقي شامل آريتمي قلبي، عدمكفايت ميوكارد و عروق كرونر، افزايشفشارخون، بيماري ايسكمي قلبي، طولانيشدن فاصله QT ، پركاري تيروئيد و
ديابت بايد با احتياط فراوان تجويز
شود.
2 ـ درمان با محركهاي گيرندهبتادوآدرنرژيك ممكن است باعث كاهششديد پتاسيم سرم شود. اين اثر درصورت مصرف همزمان تئوفيلين ومشتقات آن، كورتيكوستروئيدها،داروهاي مدر و بوسيله هيپوكسي ممكناست تشديد شود.
3 ـ مصرف خوراكي يا تزريقي داروميتواند انقباضات رحم را مهار نمايد.
4 ـ مصرف همزمان دارو با مسددهايبتاآدرنرژيك، كدئين، گليكوزيدهايديژيتال، مهاركنندههاي منوآمين اكسيداز(MAO) و ضدافسردگيهاي سه حلقهاي بايدبا احتياط صورت گيرد.
عوارض جانبي: لرزش خفيف (معمولا دردستها)، فشارعصبي، سردرد، گشاديعروق محيطي، تپش قلب، تاكيكاردي،بندرت دردهاي عضلاني، كاهش پتاسيمسرم متعاقب تجويز مقادير زياد،واكنشهاي حساسيت مفرط شاملاسپاسم نايژهاي پارادوكسيمال، كهير وآنژيوادم گزارش شده است.
تداخلهاي دارويي: تجويز مقادير زيادسالبوتامول قبل يا اندكي پس از بيهوشي باكلروفرم يا هالوتان ممكن است خطرآريتمي شديد بطني را بويژه نزد اشخاصباسابقه بيماري قلبي افزايش دهد. مصرفهمزمان داروهاي ضدافسردگي سهحلقهاي و يا مهاركنندههاي مونوآميناكسيداز (MAO) (شامل فورازوليدون وپروكاربازين) با سالبوتامول ممكن استباعث تشديد اثر دارو بر سيستم عروقيشود. مصرف همزمان اين دارو باگليكوزيدهاي ديژيتال ممكن است خطرآريتمي قلبي را افزايش دهد. مصرفهمزمان سالبوتامول با كوكائين علاوه براثر افزاينده تحريك CNS، ممكن است اثراتجانبي عروقي هريك را نيز افزايش دهد.مصرف همزمان بامسددهاي بتا ممكناست بااثر گشادكنندگي برونشسالبوتامول مقابله نمايد.
نكات قابل توصيه: 1 ـ از تماس آئروسلهاياستنشاقي با چشمها بايد اجتناب كرد.
2 ـ بيشتر از دو استنشاق در يك زمانبافواصل 2ـ1 دقيقهاي مصرف نشود.
3 ـ قرصها را بايد بهطور كامل بلعيد و ازلهكردن، شكستن و يا جويدن آنهاخودداري نمود.
4 ـ در صورتيكه پس از مصرف دارواشكال در تنفس باقي مانده يا بدتر شد،بلافاصله بهپزشك اطلاع داده شود.
5 ـ در صورت بروز خشكي لب و گلو، پساز هربار مصرف دارو دهان با آب شستهشود.
6 ـ در صورت ضرورت مصرف همزمانيك آئروسل استنشاقي كورتيكوستروئيدبا اين دارو، بهتر است آئروسلسالبوتامول 5 دقيقه زودتر مصرف شود.
مقدار مصرف
خوراكي:
بزرگسالان: مقدار 4 ميليگرم از دارو(افراد مسن و بيماران حساس در ابتدا 2ميليگرم) 4ـ3 بار در روز تجويز ميشود.حداكثر مقدار مصرف دارو در يك نوبت 8ميليگرم ميباشد.
كودكان: تا سن دو سالگي 100mcg/kgچهاربار در روز، 6ـ2 سالگي 2ـ1 ميليگرم4ـ3 بار در روز و 12ـ6 سالگي 2 ميليگرم4ـ3 بار در روز تجويز ميشود.
تزريقي: زير جلدي يا داخل عضلاني ـ 500ميكروگرم از دارو تجويز ميشود كه درصورت لزوم هر 4 ساعت يكبار قابل تكراراست.
تزريق آهسته وريدي ـ 250 ميكروگرم ازدارو تجويز ميشود كه در صورت لزومقابل تكرار است.
انفوزيون داخلي وريدي ـ در ابتدا
5 mcg/min تجويز ميگردد كه برحسبپاسخ بيمار و ضربان قلب قابل تنظيم استو معمولا در محدوده mcg/min 20ـ3 و يادر صورت لزوم بيشتر ميباشد.
استنشاقي:
بزرگسالان: 200ـ100 ميكروگرم (2ـ1پاف) تا حداكثر 4ـ3 بار در روز براي علايمپايدار تجويز ميگردد. براي پيشگيرياسپاسم نايژهاي ناشي از ورزش مقدار200 ميكروگرم (دو پاف) مصرف ميشود.
كودكان: 100 ميكروگرم (يك پاف) كه درصورت لزوم تا 200 ميكروگرم (دو پاف)قابل افزايش است. براي پيشگيري اسپاسمنايژهاي ناشي از ورزش مقدار 100ميكروگرم (يك پاف) تجويز ميشود.
اشكال دارويي:
Aerosol: 100 mcg/dose
Injection: 0.5 mg/ml
Syrup: 2 mg/5ml
Tablet: 2 mg